بازخوانی | "زنان نمونه" در اندیشه رهبر انقلاب
به گزارش سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، حضرت فاطمه زهرا(س) که برترینِ زنانِ عالم هستی و حجت خدا بر ائمه اطهار(ع) است، شخصیتی بینظیر است که سخن در فضیلت ایشان بسیار است و زبان قاصر از بیان فضائل و قلبها عاجز از این است که بتواند درک کاملی از وجود این بانوی بیهمتا داشته باشد.
شخصیتهای مختلفی درباره ویژگیهای ایشان مطالبی را بیان کردهاند. یکی از کسانی که به مناسبتهای مختلف اشاراتی به فضائل و مناقب این بانوی بزرگوار داشته، رهبر معظم انقلاب است که در این نوشته نکاتی در این باره بیان میشود.
یکی از القاب معروفی که حضرت زهرا(س) به آن مفتخر است، لقب «صدّیقه کبری» است. رهبر معظم انقلاب در دیداری با مداحان در مرداد ماه سال 84، راز صدیقه بودن حضرت زهرا را در عبودیت و بندگی ایشان میداند و در اینباره فرمودند: ارزش فاطمه زهرا (س) به عبودیت و بندگی خداست. اگر بندگی خدا در فاطمه زهرا(س) سلاماللَّهعلیها نبود، او صدیقهی کبری نبود. صدّیق یعنی چه؟ صدّیق کسی است که آنچه را میاندیشد و میگوید، صادقانه در عمل آن را نشان دهد. هرچه این صدق بیشتر باشد، ارزش انسان بیشتر است؛ میشود صدّیق؛ «اولئک مع الذین انعم اللَّه علیهم من النبیین و الصدیقین». «صدّیقین» پشت سر «نبیین»اند. این بزرگوار صدیقه کبری است؛ یعنی برترین زن صدیق. این صدیق بودن به بندگی خداست. اگر بندگی خدا نمیکرد، صدّیقه کبری نمیشد. اساس، بندگی خداست. نه فقط فاطمه زهرا سلاماللَّهعلیها، بلکه پدر فاطمه هم که مبدأ و سرچشمه فضائل همه معصومین اوست و امیرالمؤمنین و فاطمه زهرا سلاماللَّهعلیها قطرههایی هستند از دریای وجود پیغمبر، ارزشش پیش خدا به خاطر عبودیت است؛ «اشهد ان محمداً عبده و رسوله اول، عبودیت اوست؛ بعد رسالت او. اصلاً رسالت - این منصب والا - به او داده شد، به خاطر عبودیت؛ چون خدا صنیعِ دست و مخلوقِ خود را میشناسد.
حضرت آیت الله خامنهای در بیان دیگری الگوی زنان خوب و بد را در قرآن مطرح میکند و میفرماید: ما این بزرگوار [حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها] را خواستهایم به عنوان الگو میان خودمان مطرح کنیم. یک زن جوان، یک دختر جوان که زندگیاش، زندگی معمولی؛ لباسش، لباس فقرا؛ کارش در خانه جمع و جور کردن بچهها و مدیریت خانه و کدبانویی این خانه کوچک و دستاس کردن است و آن کوه معرفت و دریای عظیم علم و دانش در وجود اوست.
ایشان در ادامه با اشاره به همسران حضرت نوح و لوط به عنوان الگوی بد و آسیه همسر فرعون و حضرت مریم به عنوان الگوی خوب فرمود: این چهار زن فقط نمونه و نماد برای زنها نیستند، بلکه نمونه و نماد برای همه زنها و مردها هستند. آن دو زن با اینکه باب رحمت جلوی آنها باز بود، به آن راه نرفتند و از آن استفاده نکردند؛ به معنویت بهخاطر چیزهای پست و حقیر - عواملش را قرآن ذکر نکرده، حتماً چیزی است مانند اخلاق بد و یا یک خصلت بد - پشت کردند؛ یک چیز کوچک این دلهای ضعیف را به خودش جذب میکند و آنها را از راه حق منحرف میکند و میشوند نماد کفار و انسان ناسپاس در مقابل خدا. اما دو زن دیگر، نماد ارزشهایند. او برایش جاذبه معنویت و جاذبه سخن حق آنقدر زیاد است که به همه بساط و دستگاه فرعونی پشت پا میزند؛ این یکی هم پاکیزگی و پاکدامنی و وارستگی دارد.
فاطمه زهرا سلاماللَّهعلیها همه این فضایل را با هم داراست؛ چون «و اصطفاک علی نساء العالمین» درباره مریم در قرآن هست و سیده نساء عالمین؛ در روایت هم دارد که او سرور زنان عالم در زمان خودش بود، ولی فاطمه زهرا سرور زنان عالم در همهی ادوار تاریخ است. این الگوست. برادران عزیز! ما امروز به این الگو احتیاج داریم.
رهبر معظم انقلاب در دیدار جمعی از یانوان در سال 79 درباره اهمیت حجاب زنان مسلمان و تأثیر حضرت زهرا سلام الله علیها در اینباره فرمودند: شما بدانید زنان مسلمان در بسیاری از نقاط دنیا امروز به شما نگاه میکنند و از شما یاد میگیرند. اینکه میبینید در بعضی از کشورهای غربی، در بعضی از کشورهای مسلمان اما با حکومتهای غیر اسلامی، اینطور حجاب اسلامی مورد تهاجم دشمنان دین قرار میگیرد، این نشان دهنده گرایش زنان به حجاب است. در کشورهای همسایه ما، آنجاهایی که به حجاب اهتمام نمیشد؛ در کشورهای اسلامی که بنده خودم از نزدیک بعضی جاها را دیدم که هرگز اسمی از حجاب در آنجا آورده نمیشد؛ در مدت بیست ساله بعد از انقلاب، زنان؛ بخصوص زنان روشنفکر و بخصوص دختران دانشجو، به حجاب گرایش پیدا کردند؛ علاقه پیدا کردند؛ رو آوردند و حجاب را حفظ کردند؛ که نمونههایش علاوه بر اینها در کشورهای غربی هم مشاهده شده است. شما الگویید، شما نمونهاید.
بدانید امروز در هیچ جای دنیا زنانی که مثل این مادران شهدای ما، مادر دو شهید، مادر سه شهید، مادر چهار شهید باشند، نیستند. در جامعه ما، مادرانی با این خصوصیات که از پدرها بهتر و قویتر و آگاهانهتر ایستادند، در این میدان بسیارند. این همان تربیت اسلامی است؛ این همان دامان پاک و مطهّر و نورانی فاطمه زهرا سلامالله علیهاست. شما دخترانِ فاطمه هستید؛ فرزندان فاطمه زهرا هستید؛ دنبالهروان فاطمه زهرا هستید.
رهبر انقلاب در بیانات دیگری که در بین جمعی از فرماندهان سپاه ایراد کردند نکته مهمی را مطرح کردند که تمام فضایل و افتخاراتی که برای حضرت زهرا سلام الله علیها ذکر شده است، تمامش در دوران جوانی ایشان بوده است. ایشان در این باره فرمودند: در قضیه حضرت صدّیقه طاهره سلاماللَّهعلیها، نکات خیلی مهمّی وجود دارد؛ لیکن یک نکته که با وضع شما جوانان مؤمن و انقلابی تطبیق میکند، این است که همه این افتخارات و کارهای بزرگ و مقامات عالیِ معنوی و دستنیافتنیِ آن انسان والا و آن زنِ بینظیر تاریخ بشر و سیّده زنان عالم، و ضمناً همه آن صبرها و ایستادگیها و موقعشناسیها و کلمات پرباری که در این زمانها از ایشان صادر شده است - همهی این حوادث بزرگ - در دوران کوتاه جوانی این بزرگوار اتّفاق افتاده است. یک وقت این قضیه را به عنوان یک موضوع مرثیهسرایی مطرح میکنیم و میگوییم که این بزرگوار سنّ کمی داشتند یا جوان بودند، که این، موضوعِ مصیبتخوانی و مرثیهسرایی میشود. یک وقت این را به عنوان یک امر قابل تدبّر و حاوی درسها میدانیم و با این چشم نگاه میکنیم؛ آن وقت اهمیت ویژهای پیدا میکند. چگونه یک انسان در دوران کوتاه زندگی، از مبدأ کودکی به بعد تا زمان شهادت - که معروف این است که آن بزرگوار هجده ساله بودند و بعضی هم تا سنّ بیست و دو و بیستو چهار سال گفتهاند - این همه معارف و این همه علوّ مقامات معنوی را به دست آورَد! این، حاکی از یک تربیت فوقالعادهی فوق بشری است.
رهبر انقلاب در ادامه با اشاره به سختیهای شعب ابیطالب فرمود: فاطمه زهرا، این دختر چند ساله - حالا بنا به اختلاف روایات، پنج ساله، شش ساله، هفت ساله، ده ساله - تنها کسی است که پیامبرِ با این عظمت به او تکیه میکند. او مثل مادر از پدر بزرگوار خود پذیرایی میکند، که این قضیه «فاطمة امّ ابیها» مربوط به اینجاست. این عظمت را ببینید! یک دختر بچه کمسال، در دوران سختترین محنتها، به فریاد بزرگترین انسانها میشتابد! شوخی نیست. همان عنصر است که در طول زمان، در دوران جوانی تا پانزده سالگی و شانزده سالگی و هجده سالگی - بالاخره تا آخر عمر کوتاه - این همه مقامات معنوی را تجربه میکند و این همه کار بزرگ انجام میدهد و این همه در تاریخ تشیّع و اسلام اثر میگذارد و خورشید درخشانی میشود که تا دنیا، دنیاست، خورشید درخشان اظهر زهرای اطهر خواهد درخشید. همهی این آثار، از حیات و زندگی و خصوصیّات یک جوان نشأت گرفته است./999/ی۷۰۴/س
بابک شکورزاده، پژوهشگر حوزوی